Commissie Slowakije

De Algemene Kerkenraad stelt zich tot doel om de contacten met de hervormde gemeente van Horná Potôň in Slowakije te verbreden en te verdiepen. De contacten bestaan uit:

het bezoeken van elkaars gemeenten
het verstevigen van de onderlinge, geestelijke band door toerusting
het uitwisselen van de jeugd via, bijvoorbeeld, zomerkampen
het verlenen van noodzakelijke financiële en/of materiële hulp aan onze zustergemeente

De Algemene Kerkenraad heeft een werkgroep benoemd om hen in dit werk te ondersteunen.
Contactpersonen zijn:
Voorzitter: Henk Hol, Koningslaan 11; tel. 06-10221683
Secretaris: Wim van Eck
Adri Zandee, Dicky van Eck, Cor en Margriet de Snoo, Sander en Jacoline Bos, Tineke en Henk Hol

Bankrekening: NL80RABO 0369606833 t.n.v. Hervormde Gemeente Woudenberg inzake Horná Potôň (ANBI).

Historie contacten tussen Woudenberg en Horna Poton
De 1e contacten dateren van begin jaren ’90 toen Stichting Hulp Oost-Europa de Hervormde Gemeente Woudenberg vroeg om een gemeente in Slowakije financieel te ondersteunen. Arie Vroon, lid van onze gemeente en leraar op het Ichtus college heeft in de opbouw van deze contacten een belangrijke rol gespeeld. Via Stichting Hulp Oost Europa kwam Arie Vroon in contact met Ds Peres uit Dolny Stal, een plaats die 20 km van Horna Poton ligt.

In de landen om Hongarije heen leven Hongaarse minderheden en zo ook in Slowakije (na de 1e wereldoorlog is Hongarije 70% van het toenmalige grondgebied verloren; het verdrag van Trianon werd op 4 juni 1920 gesloten tussen de overwinnaars en verliezer Hongarije. Het gevolg was dat 3 miljoen Hongaren niet meer in Hongarije woonden maar bv in Slowakije (en Roemenie, Slovenie etc). Dolny Stal imaar ook Horna Poton s onderdeel van deze etnische enclave in Zuid Slowakije tegen de rivier de Donau aan waar de Hongaarse cultuur en taal gekoesterd worden; de Donau is de huidige grens tussen beide landen). Zij noemen zich Hongaren die in Slowakije wonen.

Ds Peres diende 3 gemeenten t.w. Dolny Stal, Bohelov en Padan (liggen ongeveer 60 km achter Bratislava, de hoofdstad van Slowakije)

In de communistisch tijd (voor 1989) werden er door de regering slechts 2 tot 3 theologiestudenten toegelaten tot de universiteit en Ds Peres moest lang wachten op een toewijzing van een studieplaats. In die tijd studeerde hij bouwkunde en kon, voordat de theologiestudie begon, deze studie ook af maken. Na de val van het communisme in 1989 kreeg Ds Peres toestemming om in Bohelov een nieuwe kerk te bouwen. Omdat hij bouwkundige was heeft hij deze kerk zelf ontworpen en op tekening gezet. De band tussen Arie Vroon en Ds Peres was hecht en er werden afspraken gemaakt over de 1e uitwisseling in 1992. Een oude bus met 40 Hongaren arriveerde in Woudenberg en waren een kleine week bij ons te gast. Een kleine 20 gastgezinnen melden zich en daar werden deze broeders en zusters ondergebracht waaronder de families Hol, Griffioen, Van den Bosch, Van Eck. Communicatie ging met handen en voeten omdat deze generatie geen Duits e/o Engels leerden maar Russisch en Slowaaks. 1 van deze gasten was de vader van Ds Bela Vamos die, samen met een zwager, bij de familie Hol was ondergebracht.
De opa van Ds Bela Vamos was bij de familie Griffioen ondergebracht. Opa had heimwee en contact was snel gelegd met zijn zoon en schoonzoon. Hier is de basis gelegd voor de contacten met de familie Vamos (naast vele andere contacten natuurlijk).

Ds Peres gaf tijdens dit bezoek in Eben Haezer een presentatie (Ds Peres sprak goed Duits) over het leven in de gemeenten daar, maar ook over de bouw van een nieuwe kerk in Bohelov. Dit resulteerde in het ontstaan van een “zustergemeenterelatie” tussen de gemeenten van Ds Peres en Woudenberg via Stichting Hulp Oost Europa.
Ook kwam de vraag of Woudenberg daadwerkelijk hulp kon aanbieden in het aanleggen van elektriciteit en de verwarming. In juli’93 vertrok de Fam Griffioen met een groep jongeren naar Bohelov om daar een week lang de handen uit de mouwen te steken. Ds Peres was naast de architect ook de bouwbegeleider van de nieuwbouw.
Er werd hard gewerkt van 6.30 in de ochtend tot 18.00 uur ’s avonds.

In 1995 is deze kerk geopend en werden we als Woudenbergers uitgenodigd om hierbij te zijn. Een bus vol
(Families Vroon, Van der Spek, Mourik, Van den Bosch, Van Eck, Griffioen, Steenbeek, Van den Berg, Kwakernaak, Eilander, Van Hof, Lagemaat etc) vertrok naar Bohelov om dit feest mee te maken. Naast de bus reisden Fam Hol met het gezin en vouwagen daar naar toe om aansluitend vakantie te vieren. Gerrit Wolswinkel, Roelof Koops en Martien van Asselt gingen ook per auto om het feest daar mee te maken. De kerk was veel te klein om alle bezoekers te herbergen. Er werd veel gezongen, ook door de Woudenbergers buiten, omdat de psalmen en veel gezangen veelal op dezelfde wijs worden gezongen. Dit was een indrukwekkend weekend.
Een aantal Woudenbergers sliepen in Penuel in Dolny Stal (het Eben Haezer daar) en bij gastgezinnen.
De Fam Hol was te gast bij de familie Vamos en daar is de basis van de huidige vriendschap ontstaan.
De jaren daarna zijn er op individuele basis de nodige bezoeken gebracht aan Dolny Stal maar ook vanuit Dolny Stal naar Woudenberg toe. In deze tijd was Ds Bela Vamos, toen nog een puber, al geinteresseerd in de Nederlandse taal en pakte dit snel op. Er waren jaren bij dat Bela Vamos meerdere keren per jaar in Woudenberg was.

In 1999 kwam er van Ds Peres een dringende oproep die alsvolgt klonk:
Gemeente van Woudenberg, een dringend beroep op u voor onze naaste in Slowakije, waar de gevolgen van een slecht staatsbestel het meest gevoeld worden door de straatarmen, waartoe ook de Hongaarse minderheid hoort en met name de Hervormde broeders en zusters. Een kledingaktie werd met succes opgezet en we kregen als dank de volgende reactie terug:
Wij kunnen u met vreugde melden, dat de kledingaktie een geweldige “echo” veroorzaakte in de omgeving en wij u daarvoor zeer dankbaar.

Daarna kwamen een aantal moeizame jaren in de contacten. Ds Peres vertrok als predikant naar Bratislava en hoewel persoonlijke contacten bleven begon de band van zustergemeente te verdwijnen.
Met Stichting Hulp Oost Europa zijn daar wel gesprekken over gevoerd maar zonder het gewenste resultaat.

Met de familie Vamos en aanverwante familie is het contact altijd gebleven met name vanuit de families Griffioen en Hol uit Woudenberg. Beide families waren aanwezig toen Bela met Anita trouwde, de doop van oudste zoon Martom en Kerst, Pasen en Pinksteren hebben we daar mogen meevieren.

Bela besloot theologie te gaan studeren en wilde een gemeente gaan dienen. In 2008 rondde hij zijn studie af en was in afwachting van een gemeente.

Op zondag 29 maart 2009 ging Ds Bela voor in een dienst samen met Ds Van Zwet.
Bela sprak toen ook de Nederlandse taal.

Bela vroeg we de rol van zustergemeente weer zouden willen opnemen zodra hij bevestigd zou worden….en dat antwoord was “ja”.

Een Slowakije Commissie werd opgericht en bestond toen uit de volgende personen; Steven van de Bosch (vz) en Nely, Geurt Griffioen (secr) en Coby, Jaap van Laar (penningmeester), en Tineke en Henk Hol.

Op 12 september 2009 werd Ds Bela Vamos bevestigd als predikant van Horna Poton. Namens Woudenberg waren Steven en Nelie van de Bosch, Geurt en Coby Griffioen, Bram de Ronde (namens de Algemene Kerkenraad) en
Henk en Tineke Hol daar aanwezig. Anja en Jaap van Laar konden niet mee vanwege de ziekte van Jaap.

In 2010 is Bela met een groep Hongaren in Woudenberg geweest. Op zondag 12 september 2010 is Ds Bela Vamos samen met Ds Van Zwet voorgegeaan in de dienst van 18.30 uur.

In 2013/2014 heeft Ds Bela niet gepreekt maar stond wel samen met Ds Messemaker op de kansel om de begroeting van Ds Messemaker in het Hongaars te vertalen.

Diverse keren met een groep jongeren naar Horna Poton geweest.

Inmiddels heeft Ds Bela samen met Ds Wessels 2 keer een dienst gehouden waarin Ds Bela de preek voor zijn rekening nam.

Bericht uit Horna Poton
Graag willen we u op de hoogte brengen van de actuele stand van zaken bij onze zustergemeente Horna Poton in Slowakije. Zoals u weet is er op de pastorie van Ds Bela Vamos een extra verdieping gezet. Het dak is klaar en wat nu moet gebeuren is het afbouwen van deze verdieping. Bestemming van deze verdieping zijn gastenverblijven voor activiteiten die vanuit de gemeente daar worden georganiseerd. Er komt een keukentje, toiletten en douche zodat gasten geen gebruik meer behoeve te maken van keuken, douche en toilet van de pastorie wat tot dit moment altijd gebeurd. Men wil versnelt deze ruimte afbouwen om vluchtelingen uit buurland Oekraïne te kunnen opvangen. Voor deze afbouw hebben we het verzoek ontvangen of we 5.000 euro kunnen bijdragen naast de 10.000 euro die zij zelf al gespaard hebben. Omdat we als commissie over deze middelen beschikken
(mede dankzij uw giften) is dit bedrag inmiddels overgemaakt. Buurland Oekraïne ligt hemelsbreed 450 km van Horna Poton en de grens tussen beide landen is 97 km lang. Dat betekent dat er al een stroom vluchtelingen Slowakije in komt. Ook voor deze extra kosten willen we graag deels voorzien in nauw overleg met Ds Bela Vamos. Anita, de vrouw van de predikant ondergaat momenteel reconstructie-operaties voor haar borsten.
Het gaat goed met haar en door diverse operaties is zij door de artsen “schoon” verklaard. Zij, en ook wij, hebben dit als een groot wonder ervaren
Dat betekent dat we acties gaan opzetten om de gemeente daar blijvend te kunnen ondersteunen.
En daarvoor doen we graag weer een beroep op u.
Het adres van ds. Vamos Bëla is:
   Ds. Vamos Béla
   Benkova Potôň 99
   93036 Horná Potôň
   Slowakei

Bezoek naar Horna Poton
Midden juli hebben een 4-tal leden uit de commissie een bezoek gebracht aan onze zustergemeente in Horna Poton. Graag geven we u een update van de situatie daar. Het was goed te zien dat de gemeente groeit en dat voornamelijk jonge leden toetreden tot de gemeente. Een uitdaging blijft om het vele werk wat er ligt te verdelen over gemeenteleden en kerkenraad maar hierin worden stappen gezet. De verdieping die op de pastorie is gezet moet nu worden afgebouwd. Naast een ontmoetingsruimte zijn er 2 slaapzaaltjes, een douche en toilet. Veel werk wordt door gemeenteleden zelf gedaan en dat vraagt tijd. We krijgen nog een begroting wat nodig is maar het is duidelijk dat uw hulp daarbij benodigd is. Aan de buitenkant is de aanpassing klaar en het is een mooi geheel geworden.
Ook is er contact geweest met de gemeente in Bogello (Bohelov in het Slowaaks), een dorpje naast Dolny Stal waar we in de jaren negentig vanuit Woudenberg contacten hadden en geholpen hebben om een kerk te bouwen zowel financieel als ook fysiek. Geurt en Coby Griffioen zijn daar met een flinke ploeg mensen 1 week geweest om o.a. de verwarming aan te leggen. Het was goed te zien dat ook deze gemeente weer bloeit. In het dorp wonen 400 mensen van wie ongeveer de helft bij deze gemeente betrokken is. We hebben gesproken met de predikant en een aantal gemeenteleden en samen gezongen en gebeden. Het was een mooie ontmoeting. Door het vertrek van de toenmalige predikant en de aanwezige taalbarrière zijn deze contacten toen verzand. Maar geweldig om te zien dat God ook in deze gemeente zijn kinderen niet los laat.

Jaarlijkse diaconale collecte
De jaarlijkse diaconalecollecte voor Horná Potôň wordt bestemd voor algemeen kerkenwerk.

Fruitplukactie
De Slowakije commissie is de plukkers zeer dankbaar voor de inzet gedurende de fruitpluk periode welke dit jaar viel binnen de periode van 28 augustus t/m 2 oktober, waarin we totaal 3,5 week hebben geplukt.
De fruitpluk actie heeft dit jaar het mooie bedrag van 5300 euro opgebracht t.b.v. ondersteuning van onze zustergemeente in Horna Poton.
We zien terug op een periode met meestal goed plukweer, enkele zeer hete dagen en een volledige dag regen. De meeste dagen met een compleet eigen treintje, soms aangevuld met anderen.
Het is mooi om als gemeenteleden met elkaar ons in te zetten voor onze broeders en zusters in Horna Poton en tegelijkertijd ook mooie ontmoetingen en gesprekken te hebben gedurende het plukken.

Wilt u hier volgende jaar aan mee helpen?
Dan kunt u zich opgeven bij Adri Zandee op telefoonnummer 0651091195 of adri@zandee.eu